حجت الاسلام و المسلمین استاد مرتضی جوادی آملی به مناسبت همایش بین المللی تفسیر تسنیم و رونمایی از 80 جلد تفسیر شریف تسنیم، یادداشتی با عنوان « تفسیر تسنیم، جمع جمیع علوم» نوشته اند که در روزنامه ایران به چاپ رسیده است.

ایشان در این یادداشت بیان داشته است: دانش تفسیر که با محوریت قرآن کریم صورت می‌پذیرد، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. اهمیت و امتیاز این دانش به تبع متبوع خود یعنی قرآن معنا و مفهوم می‌یابد.

استاد مرتضی جوادی آملی تاکید داشتند: در طول تاریخ دانشمندان علوم مختلف بویژه مفسران کوشیدند تا در واکاوی مفاهیم قرآنی به دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای راه یابند. آیت‌الله جوادی آملی بر آن شدند تا با غور در این گذشته علمی و با سعی وافر فکری در قرون ماضیه و دهور سابقه، هرآنچه محققان و مفسران در طول تاریخ بدان دست یازیدند را با اصلاحات و إضافات نو، برای جامعه مهیا ساخته و بشر و خصوصاً جامعه ایمانی را بدان معارف و حقایق آشنا کنند.

ایشان در این یادداشت از دو اقدام ارزشمند و ابتکار بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء که راه را برای ورود به تفسیر تسنیم فراهم می آورد، نام برده و بیان داشته است: اقدام اول راه‌اندازی «آکادمی تفسیر تسنیم» و اقدام دوم راه‌اندازی اپلیکیشن جامع «اریکه تسنیم» است.

متن کامل یادداشت ایشان بدین شرح است:

تفسیر تسنیم، جمع جمیع علوم

​​​​​​​دانش تفسیر که با محوریت قرآن کریم صورت می‌پذیرد، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. اهمیت و امتیاز این دانش به تبع متبوع خود یعنی قرآن معنا و مفهوم می‌یابد.
قرآن حقیقتی است که از علی حکیم نازل و به صورت عربی مبین درآمده است: «انا جعلناه قرآناً عربیاً أنه فی ام‌الکتاب لدینا لعلی حکیم.» به‌وضوح روشن است که فاصله «علی حکیم» تا «عربی مبین» بسیار زیاد است و علم تفسیر تنها بخشی از این فاصله را باید پر کند. خداوند متعال در قرآن کریم یکی از رسالات رسول معظم(ص) خود را تبیین قرآن دانسته تا با بیان حقایق و معارف قرآنی بشر را نسبت به بایسته‌ها و شایسته‌های زندگی آشنا ساخته تا انسان بتواند در پرتو احکام، حکم، اخلاق و معارف قرآنی، هم خود را از جهل برهاند و هم از جهالت نجات یابد: «لتبیین للناس ما نزل الیهم.»
یکی از اوصاف کریمانه قرآن «مأدبة الله» بودن است، آنچنان که رسول اعظم اسلام(ص) فرمودند: «قالَ رَسُولُ‌الله صلی‌الله علیه و آله: ألْقُرْآنُ مَأدَبَةُ‌الله فَتَعَلَّمُوا مَأدَبَتَهُ مَا اسْتـَطَعْتُمْ.» مأدبة، طعام کریمانه‌ای است که برای میهمان فراهم می‌گردد، میهمانان خان کرامت الهی همانا آحاد بشر هستند که می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
لیکن اگر در آغاز، هاضمه فهم و شناخت بشر آماده نباشد، قطعاً امکان استفاده از آن را نخواهد داشت. یکی از ویژگی‌های دانش تفسیر این است تا با تنزل و فروکاهش مفاهیم و معارف قرآنی، مأدبه و طعام الهی را در دسترس افکار و اندیشه‌های بشری قرار دهد تا امکان فهم بیش از گذشته فراهم شده و راه ارتباط با این حقیقت آسمانی فراهم آید.
نکته قابل‌توجه در دانش تفسیر این است که برخی فکر می‌کنند تفسیر صرفاً یک سلسله علوم لغوی، ادبی و نظایر آن است، غافل از آنکه مراد از دانش تفسیر ناظر به مفاهیم و معارف است، نه ناظر به الفاظ و عبارت، که تعقیدات این‌گونه‌ای همواره در تمامی علوم کم‌و‌بیش وجود دارد.
مفسر می‌کوشد تا قول ثقیل قرآنی را که فرمود «أنا سنلقی علیک قولاً ثقیلا» با تفسیر و تبیین ایضاح و تشریح کرده تا مطالب آن مورد توجه قرار گیرد.
در طول تاریخ دانشمندان علوم مختلف بویژه مفسران کوشیدند تا در واکاوی مفاهیم قرآنی به دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای راه یابند.
آیت‌الله جوادی آملی بر آن شدند تا با غور در این گذشته علمی و با سعی وافر فکری در قرون ماضیه و دهور سابقه، هرآنچه محققان و مفسران در طول تاریخ بدان دست یازیدند را با اصلاحات و إضافات نو، برای جامعه مهیا ساخته و بشر و خصوصاً جامعه ایمانی را بدان معارف و حقایق آشنا کنند.
بشر امروز بیش از هر چیز به یافتن مسیر فکری درست و صحیح می‌اندیشد که البته هرچه بیشتر سعی می‌کند، کمتر بدان دست دست می‌یابد؛ چرا که باید دانست این حقیقت، راهی نیست که بشر بتواند با تلاش و کوشس تنها خودش بدان راه یابد که اگر چنین بود، خدای متعال نه راه وحی و صحف آسمانی را می‌گشود و نه پای رسالت و امامت را به این صحنه باز می‌کرد.

قابل توجه است که بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی «اسراء» با ابتکار شایانی و با دو اقدام ارزشمند، راه را برای ورود به تفسیر تسنیم فراهم آورد.
اقدام اول راه‌اندازی «آکادمی تفسیر تسنیم» بود که تمامی مراحل فراگیری آن از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله جوادی آملی قابل دسترس است.
اقدام دوم راه‌اندازی اپلیکیشن جامع «اریکه تسنیم» است که می‌تواند از درگاهی متعدد بویژه با استفاده از متن و صوت، راه آماده‌تری را در اختیار مخاطبان قرار دهد. این نرم‌افزار یا اپلیکیشن در پایگاه نشر اسراء قابل دسترسی است.

در پایان به برخی نکات قابل توجه «تفسیر تسنیم» اشاره می‌شود.
در پرتو تفسیر تسنیم؛
1-  شمیم معطر قرآن جان جامعه و قلوب عاشقان و شیفتگان معارف قرآن را نوازش کرده و بخش وسیعی از عموم جامعه از آن برخوردار شده و این امر با آشنایی و شناخت با قرآن، روحانیت و معنویت موردنیاز جامعه را تا حدود زیادی تأمین می‌نماید.
2- نخبگان و اساتید حوزه و دانشگاه که نیازمند بخش تخصصی و اجتهادی قرآن بودند، پاسخ به این نیازها بر‌اساس تحقیق و نظرات ارائه شده در ملاحظات عمیق تفسیر تسنیم مورد نظر بوده است.
٣- بخش تفقه و شناخت پردامنه حقایق فقه نیز که تنها با نظر تفقهی عمیق تأمین می‌شود، در جهت نوع خلاقیت و ابتکاری بودن فهم قرآن از دیگر ویژگی‌های تفسیر تسنیم است.
٤- اساساً ورود مفسر به قرآن به این معناست که اولاً هر آیه‌ای را مسأله یک علم بداند و در مجموعه آن علم آن را بررسی کرده و مطالب قرآنی را در کسوت علم مربوطه تفسیر می‌کند. در آیه‌ای که مربوط به احکام فقهی است، فقیهانه ورود کرده و حکم فقهی قرآنی را از منظر علم فقه تفسیر می‌کند. در تفسیر تسنیم این امر تنها مختص به علم فقه نیست، بلکه در باب مسائل کلامی، حکمت نظری و حکمت عملی در باب اخلاق و حقوق و حتی در ارتباط با معارف و مباحث عرفانی نیز مفسر عارفانه ورود کرده و تفسیر عرفانی بر‌اساس مبانی و اصول عرفان تبیین شده و از این جهت تفسیر تسنیم کاملاً جمع علوم است.
٥- در پایان، مفسر تفسیر تسنیم نه‌تنها متفقهانه به مسائل قرآنی ورود داشت، بلکه بر‌اساس آیه کریمه «ولینذروا قومهم إذا رجعوا الیهم» در موارد آیات رحمت و بهشت از جایگاه «بشیر رحمت حق» ظاهر می‌شوند و در موارد آیات غضب و جهنم الهی از منظر «نذیر نقمت» انذار می‌دارند.

​​​​​​​مرتضی جوادی آملی
رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء